Η δίκη της πεθεράς

Η δίκη της πεθεράς

I diki tis petheras

Νούμερο από αταυτοποίητη επιθεώρηση το οποίο αναφέρεται σε ένα από τα φρικτότερα εγκλήματα που συγκλόνισαν τη νεότερη ελληνική κοινωνία. Αφορά στη δολοφονία του εργολάβου Δημήτρη Αθανασόπουλου στις 4/1/1931 στην Καλλιθέα, με ηθικούς αυτουργούς και συνεργούς την πεθερά του Άρτεμις Κάστρου, τη γυναίκα του Σοφία (Φούλα) Αθανασοπούλου και την υπηρέτρια του σπιτιού Γιαννούλα Μπέλλου και φυσικό αυτουργό τον 18χρονο εξάδελφο της γυναίκας του Δημήτρη Μοσκιό, ο οποίος πυροβόλησε τον άτυχο άντρα. Μετά τον θανάσιμο τραυματισμό του θύματος, τεμάχισαν το πτώμα του και, αφού απέτυχαν να το κάψουν, πέταξαν τα μισοκαμμένα κομμάτια στον Ιλισσό, όπου και τυχαία ανακαλύφθηκαν τις επόμενες ημέρες.
Ήταν τόσο άγριο για τα μέτρα της εποχής το έγκλημα αυτό, που για χρόνια απασχόλησε την ελληνική κοινή γνώμη με πρωτοσέλιδα εφημερίδων, επιφυλλίδες, χρονογραφήματα, ανέκδοτα, νούμερα επιθεώρησης, διαφημίσεις, γελοιογραφίες και σατιρικά τραγούδια κ.ά.
Στη δισκογραφία των 78 στροφών εντοπίζονται πέντε ακόμα σχετικές με το γεγονός ηχογραφήσεις: "Πεθερά και Φούλα στη φυλακή", "Το παράπονο του Μοσκιού" "Φούλα", "Η δίκη της πεθεράς" "Μετάνοια αμαρτωλής".
Υπήρξε πιθανόν το εμπορικότερο τραγούδι της δισκογραφίας των 78 στροφών και ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες να ανεβάζουν σε 90.000 τον αριθμό των πωληθέντων δίσκων.
Στις 15.05.1932 στο Selwyn Theatre της Νέας Υόρκης ο θίασος "Ελληνικόν Θέατρον" παρουσίασε το "μουσικόν δράμα" "Κακούργα πεθερά", σε κείμενο του Νίκου Αλτάρη και μουσική του Δημοσθένη Ζάττα, "έργον γραμμένο πέριξ του πολυκρότου αυτού δράματος" όπως αναφέρει η εφημερίδα "Εθνικός Κήρυξ" (14.4.1932, σελ. 5). Η παράσταση, η οποία επαναλήφθηκε και στις 25.5.2932 στο New Century Club Auditorium της Philadelphia ("Εθνικός Κήρυξ" 23.5.1932, σελ. 5), είχε αρχικά προγραμματιστεί, ως τιμητική του Δημοσθένη Ζάττα, για τις 24.4.1932 στο Palm Garden, αλλά αντικαταστάθηκε από την οπερέτα "Για την αγάπη της", σε μουσική Δ. Ζάττα - κείμενο Ο. Καραβία, και την επιθεώρηση "Το κακό συναπάντημα", "επειδή", όπως γράφει ο "Εθνικός Κήρυξ" (18.4.1932 "Ειρήνη ημίν! Πώς και διατί ανεβλήθη η 'Κακούργα πεθερά'", σελ. 5 & 20.4.1932, σελ. 5), "οι Κεφαλλήνες της πόλεώς μας διεμαρτυρήθησαν διά την αναπαράστασιν του φοβερού εγκλήματος.
Ο κ. Ζάττας, χάριν της γενικής ειρηνεύσεως της παροικίας μας, της οποίας απολαμβάνει αμέριστον την αγάπην, προέβη ευχαρίστως εις την αλλαγήν της παραστάσεως της τιμητικής του, παρ' όλον ότι είχεν υποβληθή εις αρκετά έξοδα".
Για τη διανομή του έργου γράφει ο "Εθνικός Κήρυξ" (15.4.1932, σελ. 5): "Τον συμπαθή ρόλον του Αθανασοπούλου θα υποδυθή ο γλυκύς τενόρος μας, κ. Δ. Κριωνάς, προπονούμενος δραστηρίως διά την πλήρη απόδοσίν του. Τας τιγρογυναίκας θα αποδώσουν η μεν Κα Μάκη Καρνέρη την Κάστρου, η Λίνα Δώρου την Φούλαν. Ο κ. Γεράσ. Κουρούκλης θα εμφανισθή ως Εισαγγελεύς, η δε Κα Κουρούκλη ως κοκόττα Γκρέττα. Τον μελαγχολικόν ρόλον του Μοσκιού και τον στυγερόν εκείνον της Μπέλλου θα αποδώσουν επιδέξιοι καλλιτέχναι, όλα δε τα λοιπά πρόσωπα του "Ελληνικού Θεάτρου" θα εμφανισθούν εις αναλόγους τύπους".
Αναφερόμενος στην τρίτη πράξη του έργου αναφέρει ο "Εθνικός Κήρυξ" (7.5.1932, σελ. 5): "Εξαιρετική και πρωτότυπος είναι η τρίτη πράξις του έργου, κατά την οποία λαμβάνει χώραν η πολύκροτος δίκη. Εις αυτήν ο εισαγγελεύς Βροντοφωνεί: 'Κύριοι ένορκοι, εγώ εξετέλεσα το καθήκον μου. Εναπόκειται εις σας ν' αποδείξετε ότι υπάρχει δικαιοσύνη κάτω από την Ακρόπολι'.
Ο συνήγορος όμως τονίζει: 'Κύριοι ένορκοι: Μη παρασύρεσθε από το επιπόλαιον και εμπαθές πλήθος. Διά την δυστυχισμένην γραίαν κατηγορουμένην και την ατυχή κόρην της, που δεν εγνώρισεν ευτυχίαν στην ζωήν της, ζητώ από τους αναμαρτήτους να βάλουν πρώτοι τον λίθον!'
Η παράστασις της 'Κακούργας Πεθεράς' θα δώση μεγάλο μάθημα συζυγικής αρμονίας εις όσους την παρακολουθήσουν".

It is a sketch from an unidentified revue which refers to one of the most horrific crimes that shocked modern Greek society. It talks about the murder of the contractor Dimitris Athanasopoulos on 4/1/1931 in the area of Kallithea, in Athens, with abettors and accomplices hia mother-in-law Artemis Kastrou, his wife Sofia (Foula) Athanasopoulou and the house maid Giannoula Bellou; the actual assassin was the 18-year-old cousin of his wife Dimitris Moskios, who shot the unfortunate man. After the fatal injury of the victim, they dismembered his body and, after failing to burn it, threw the half-burnt pieces into the river Ilissos, where they were found by chance in the following days.
This crime was so brutal by the standards of the day that it was a matter of public concern for years: it made headlines of newspapers, people could read about it in leaflets, chronicles, it was incorporated into jokes, revues, advertisements, caricatures and satirical songs, etc.
Five more recordings related to the event have been found in 78 rpm discography: "Pethera kai Foula sti fylaki", "To parapono tou Moskiou" "Foula", "I diki tis petheras" "Metanoia amartolis".
It was probably the most commercial song of 78 rpm discography and unconfirmed information raises the number of sold records to 90,000.
On May 15, 1932, at the Selwyn Theater in New York, the "Ellinikon Theatron" ("Greek Theater") troupe presented the "musical drama" "Kakourga pethera", written by Nikos Altaris and set to music by Dimosthenis Zattas. It was "a play that was written based on this multi-faceted drama" as reported by the newspaper "Ethnikos Kiryx" ("National Herald") (14.4.1932, p. 5). The play, which was staged again on 25.5.1932 at the New Century Club Auditorium in Philadelphia ("Ethnikos Kiryx" ["National Herald"] 23.5.1932, p. 5), was initially scheduled in honor of Dimosthenis Zattas on 24.4.1932 at the Palm Garden, but was replaced by the operetta "Gia tin agapi tis" (set to music by D. Zattas - written by O. Karavias) and the revue "To kako synapantima", "because", as the newspaper "Ethnikos Kiryx" ("National Herald") wrote (18.4.1932 "Eirini imin! Pos kai diati anevlithi i 'Kakourga pethera'", p. 5 & 20.4.1932, p. 5), "the folks from Kefalonia in our city protested against the reenactment of the terrible crime."

Αρχείο Κουνάδη

Kounadis Archive

Pathé

Pathé

1932

1932

Ν. Διονυσόπουλος, Λ. Κουνάδης

cc

Col_DG113_KakourgaPethera
RCA_Vi_38_3006_KakourgaPethera
Pathe_80242_KakourgaPethera
Orth_S_618_PetheraKaiFoulaStiFylaki
HMV_AO2011_KakourgaPethera
Col_DT22_KakourgaPethera
KA_D_Kakourga_Pethera_1
KA_D_Kakourga_Pethera_2

Δίσκος 12'' (30 εκατοστών)

12 in. (30 cm)

Ελληνικά

Greek

Επιθεώρηση

Pathe_80238_IDikiTisPetheras

Αθήνα

Athens

Καμβύσης Γιώργος

Kamvysis Giorgos

Ορχήστρα

Orchestra

X-80238

70436

4:31

Δισκοθήκη Αρχείου Κουνάδη

Kounadis Archive Record Library