Α! Κακούργα Έλλη
Dublin Core
Title
Α! Κακούργα Έλλη
A! Kakourga Elli
Subject
Description
Το τραγούδι αναφέρεται σε συγκεκριμένο πρόσωπο, την Έλλη (Ελένη) Περιβόλα, το γένος Τενεκίδου, και σε πραγματικά περιστατικά που συνέβησαν στα Βουρλά της Ιωνίας στις αρχές 20ού αιώνα. Σύμφωνα με την επιστολή της εγγονής της ηρωίδας του τραγουδιού, Ελένης Περιβόλα Πιπίνη, η Έλλη για να αντιμετωπίσει την άδικη συμπεριφορά των συγγενών του άντρα της, Γιάννη Περιβόλα, προς την ίδια και τα έξι τους παιδιά, κατά το διάστημα της απουσίας του λόγω εκπλήρωσης των στρατιωτικών του υποχρεώσεων, υπέβαλε σχετική καταγγελία στο δικαστήριο, το οποίο τη δικαίωσε. Οι συγγενείς του άντρα της αντέδρασαν έντονα, κατηγορώντας την ότι είχε συνάψει ερωτική σχέση με τον Τούρκο δικαστή με σκοπό να επηρεάσει τη δικαστική απόφαση, και η κατάληξη ήταν ο χωρισμός του ζευγαριού. Ανεξαρτήτως του τι πραγματικά συνέβη, το περιστατικό αποτέλεσε σκάνδαλο και είχε ηχηρό αντίκτυπο στην ελληνική κοινωνία της Μικράς Ασίας, όπως φανερώνει η δημιουργία αυτού του τραγουδιού, με την προσαρμογή ανάλογων στίχων σε προϋπάρχουσα μικρασιάτικη μελωδία. Για περισσότερα βλ. Αριστομένης Καλυβιώτης, "Έλλη Τενεκίδου-Περιβόλα. Μια δυναμική γυναίκα της εποχής της ήταν η ηρωίδα του ομώνυμου σμυρναίικου τραγουδιού", περ. "Μετρονόμος", τεύχ. 35, Αθήνα Ιανουάριος-Μάρτιος 2015. Η Μαρία Β. Ασβέστη σε συνεργασία με τον Μάρκο Δραγούμη παρουσίασαν στο Δελτίο της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας (τόμος 35, 1987-1989), μια εκτεταμένη μονογραφία για το τραγούδι "Έλλη" με πλήρη στοιχεία σχετικά με το συμβάν αυτό. Όπως αναφέρει ο μικρασιάτης τραγουδιστής Δημήτρης Μπαζέος, η πρώτη εκδοχή του τραγουδιού περιελάμβανε τους παρακάτω στίχους:
Η Έλλη θέλει σκότωμα με δίκανη πιστόλα,
γιατί δεν εσεβάστηκε τον Γιάννη τον Πρεβόλα.
Έλλη, μωρέ Έλλη,
ο Γιάννης δε σε θέλει,
γιατί είσαι φιλημένη
Η Έλλη θέλει ζάχαρη και χάσικο αλεύρι
να κάνει τα γλυκίσματα να πα’ στου Κομισέρη
Έλλη, μωρέ Έλλη κ.τ.λ.
Ανήμερα Χριστούγεννα χτυπούσαν οι καμπάνες,
οι χριστιανοί στις Εκκλησιές κ’ η Έλλη στους αγάδες
Έλλη, μωρέ Έλλη κ.τ.λ.
Κρίμα σε σένα Έλλη μου, κρίμα στην εμορφιά σου
ρεζίλεψες το σόϊ σου και όλα τα παιδιά σου
Έλλη, μωρέ Έλλη,
ο Γιάννης δε σε θέλει
Η Έλλη θέλει σκότωμα με δίκανη πιστόλα,
γιατί δεν εσεβάστηκε τον Γιάννη τον Πρεβόλα.
Έλλη, μωρέ Έλλη,
ο Γιάννης δε σε θέλει,
γιατί είσαι φιλημένη
Η Έλλη θέλει ζάχαρη και χάσικο αλεύρι
να κάνει τα γλυκίσματα να πα’ στου Κομισέρη
Έλλη, μωρέ Έλλη κ.τ.λ.
Ανήμερα Χριστούγεννα χτυπούσαν οι καμπάνες,
οι χριστιανοί στις Εκκλησιές κ’ η Έλλη στους αγάδες
Έλλη, μωρέ Έλλη κ.τ.λ.
Κρίμα σε σένα Έλλη μου, κρίμα στην εμορφιά σου
ρεζίλεψες το σόϊ σου και όλα τα παιδιά σου
Έλλη, μωρέ Έλλη,
ο Γιάννης δε σε θέλει
The song refers to a specific person, Elli (Eleni) Perivola of the Tenekidis family, and to incidents that occurred in Vourla (Urla), in the region of Ionia, at the beginning of the 20th century. According to the letter of the granddaughter of the protagonist of the song, Eleni Perivola Pipini, Elli (who came from a very good family of Smyrna [Izmir]) was born around 1886 in Vourla (Urla), in the region of Ionia. When she was almost a teenager she eloped with Giannis Perivolas, a descendant of the renowned Prevolas or Perivolas family from Vourla (Urla), with whom she eventually got married and had six children. During the absence of Giannis Perivolas due to the fulfillment of his military obligations, Elli, in order to deal with the unjust behavior of her husband's relatives towards her and their six children, submitted a relevant complaint to the court, which ruled in her favor. Perivolas' relatives reacted strongly, accusing her of having an affair with the Turkish judge in order to influence the court’s decision, and the end result was the couple's separation. Regardless of what really happened, the incident was a scandal and had a resounding impact on Greek society in Asia Minor, as evidenced by the creation of this song and by adapting similar lyrics to a pre-existing melody coming from the region of Asia Minor. For more information see Aristomenis Kalyviotis, "Elli Tenekidou-Perivola. Mia dynamiki gynaika tis epochis tis itan i iroida tou omonymou smyrnaiikou tragoudiou", "Metronomos" magazine, issue 35, Athens, January-March 2015. In addition, Maria V. Asvesti, in collaboration with Markos Dragoumis, presented in the Bulletin of the Hellenic Folklore Society (volume 35, 1987-1989) an extensive monograph on the song "Elli" with information about this event.
Source
Αρχείο Κουνάδη
Kounadis Archive
Publisher
Victor
Victor
Date
16/6/1927
16/6/1927
Contributor
Ν. Διονυσόπουλος, Λ. Κουνάδης
Rights
cc
Relation
GRC_516_IElli
Col_56019_I_Elli
Orfeon_13103_Elli
Odeon_GA1038_IElli
KA_Synentefxeis_Giorgos_Katsaros_6
Col_56019_I_Elli
Orfeon_13103_Elli
Odeon_GA1038_IElli
KA_Synentefxeis_Giorgos_Katsaros_6
Format
Δίσκος 12'' (30 εκατοστών)
12 in. (30 cm)
Language
Ελληνικά
Greek
Type
Αστικό λαϊκό
Identifier
Vi_68829_AKakourgaElli
Coverage
Κάμντεν, Νέα Υερσέη
Camden, New Jersey
78 RPM Records Item Type Metadata
Στιχουργός / Lyrics writer
Άγνωστος
Unknown
Ορχήστρα - Εκτελεστές / Orchestra - Singers
Κιθάρα [Κατσαρός (Θεολογίτης) Γιώργος]
Guitar [Katsaros (Theologitis) Giorgos]
Αριθμός Σειράς / Coupling number
68829-B
Αριθμός Μήτρας / Matrix Number
CVE 38953
Διάρκεια ηχογραφήματος / Length of the song
4:30
Θέση ηχογραφήματος / Place of record (object)
Δισκοθήκη Αρχείου Κουνάδη
Kounadis Archive Record Library
Tags
Citation
Άγνωστος and Unknown, “Α! Κακούργα Έλλη,” Kounadis-Archive OMEKA Site, accessed June 5, 2023, https://kounadisomeka.aegean.gr/items/show/4265.
Output Formats
Item Relations
This item has no relations.